Μετά τη πτώση της δικτατορίας το 1974, το ΚΚΕ συνέχισε όπως και πριν να αντιπροσωπεύει το λαϊκό κίνημα, όμως μένοντας αμετακίνητο στις σταλινικές προδιαγραφές του. Αριστερές πολιτικές δυνάμεις μη αντέχοντας τη σταλινική μονολιθικότητα αποσχίστηκαν και σχημάτισαν  ένα δεύτερο αριστερό κίνημα πάνω στα παλιά υλικά της ΕΔΑ, που μετά από πολύχρονες ζυμώσεις εξελίχθηκε στο σημερινό Συριζα. Το ΚΚΕ χάνοντας παρα πολλά στελέχη και μαζικούς φορείς (ακόμα και ο Αλέξης Τσίπρας ήταν τότε κομμουνιστής) θεώρησε αναγκαίο να αναδιπλωθεί για να περιορίσει τις απώλειες, με συνέπεια μια πολύχρονη εσωστρέφεια...
Αυτή η εσωστρέφεια του στέρησε σε μεγάλο βαθμό την επικυριαρχία στη λαϊκή συνείδηση και έκφραση, κατά την εικοσαετή επίθεση του συστήματος ενάντια στα λαϊκά συμφέροντα στη κρίσιμη εικοσαετία 1990-2010. Συνάμα, η δραματική απίσχναση του Πασοκ και η αθρόα μετακύλιση στελεχών και οπαδών του στο κόμμα των Αλέξη Τσίπρα κατέστησαν τον Συριζα κύριο εκφραστή της λαϊκής δυσαρέσκειας και ακολούθως κυβέρνηση. Σήμερα, με τη προοπτική μιας πιθανής αναδιοργάνωσης του Λαϊκού κινήματος, το ΚΚΕ σάλπισε αντεπίθεση και στοχοποίηση του ρεφορμιστικού αριστερού κινήματος με το σλόγκαν : "Είστε φιλοαστοί  με κόκκινο μανδύα".